Interview Alexis Dos Santos

Met financiële hulp van het Hubert Bals Fonds debuteerde de Argentijnse filmmaker Alexis Dos Santos (1974) in 2006 zeer overtuigend met de coming-of-age film GLUE over twee jongens en een meisje die gedurende een hete zomer in het dorre, dodelijk saaie Patagonië de liefde en het leven leren kennen. De film greep naast een Tiger Award op het IFFR, maar overtuigde wel de jongerenjury en won dat jaar de MovieZone Award. In het sympathieke UNMADE BEDS voert Dos Santos opnieuw twee jongens en een meisje op, maar nu in het levendige, multiculturele Londen.

De personages van Déborah François (L'ENFANT, LA TOURNEUSE DE PAGES), Fernando Tielve (GOYA'S GHOSTS, THE DEVIL'S BACKBONE) en Michiel Huisman (FLORIS, ZWARTBOEK) zijn door uiteenlopende redenen in de Britse hoofdstad terechtgekomen. Ze zijn wat ouder en wijzer dan de drie in GLUE, maar ook de richting van hun leven ligt nog verre van vast. Ze experimenteren met, zoeken naar en proeven van alles, maar kiezen nooit. UNMADE BEDS is met een groter budget gemaakt en laat sterk spel zien van de drie hoofdrolspelers, maar blijft minder hangen dan Dos Santos' frisse debuutfilm. The Cult Corner sprak de weinig spraakzame regisseur op het filmfestival van Berlijn, waar de film dit jaar in première ging.

In UNMADE BEDS maakt Michiel Huisman zijn internationale debuut. Hoe ontstond jullie samenwerking?

Ik heb ooit wat stukjes van ZWARTBOEK gezien, waar Michiel een kleine rol in speelt. Later zag ik foto's van hem samen met zijn vriendin, en besefte dat hij precies de jongen is die ik in mijn hoofd had voor het personage X Ray Man. In UNMADE BEDS komen de personages uit verschillende landen, maar ik had voor Michiels rol nog geen nationaliteit in mijn hoofd. Ik zocht al wel een tijdje naar een Amerikaanse acteur, maar toen zag ik dus ineens Michiel.

Had je tijdens de casting al een compleet uitgewerkt script of kreeg het pas later vorm?

Nee, het script was al wel af, maar ik heb mijzelf wel de vrijheid gegeven om naar acteurs te zoeken die ook konden afwijken van mijn personages. Zowel Déborah als Fernando bleken bijvoorbeeld heel anders dan hoe ik hun personages had geschreven. Zij voegden beiden een eigenheid en een complexiteit toe, en dat werkte bijzonder goed. Maar Michiel was dus precies hoe ik hem van tevoren in mijn hoofd had.

Was het dan niet lastig dat je bij Déborah en Fernando veel moest herschrijven?

Het kostte meer tijd, maar leverde ook meer op. Met name Fernando was heerlijk om mee te werken, omdat hij zelf zo veel toevoegde. Hij had enorm veel frisse ideeën en zeker wat betreft de relatie van zijn karakter tot dat van diens vader voelde Fernando erg goed aan. En het is zo'n goede acteur.

Ik kende hem eigenlijk alleen als het kleine jongetje dat het in THE DEVIL'S BACKBONE van Guillermo del Toro zwaar te verduren krijgt.

Ja, dat was ook een goede rol voor zo'n klein ventje. Ik ben echt verbaast hoe Fernando zich heeft ontwikkeld. En omdat er in mijn film veel close up shots zijn moet hij ook heel klein acteren, en alles lukt hem gewoon.

In de film leven vele nationaliteiten samen in Londen, de stad waar jij als Argentijn de filmschool hebt gedaan. Wilde je deze film dicht bij je eigen wereld houden?

Londen als een melting pot van allerlei culturen en achtergronden was wel mijn eerste idee, al is het zeker geen film over de afgelopen jaren in Londen. Een belangrijk idee voor UNMADE BEDS was dat ik een structuur wilde maken waarin je heel snel van het ene verhaal naar het andere zou kunnen switchen, maar waarin wel ieder verhaal op zichzelf zou kunnen staan. Daarnaast wilde ik de verhalen via kleine bruggetjes in elkaar over laten lopen, zoals de polaroid die steeds terugkomt en het matras dat van kamer naar kamer wordt gesleept en zo in ieder stuk een nieuwe functie krijgt.

Er is een duidelijke spontaniteit in de acteerstijl van zowel GLUE als UNMADE BEDS. Geef je de acteurs veel vrijheid?

Ik wil altijd dat je als kijker het gevoel krijgt zelf in de levens van mijn personages rond te lopen. Daarom heb ik erg gehamerd op spontaan acteren en geprobeerd om frisse, realistische dialogen te schrijven.

Zou je ooit documentaires willen maken?

Ik zou niet weten hoe ik dat zou moeten doen. Nee, ik heb geen flauw idee hoe ik de realiteit moet vangen met mijn camera. Kijk, in beide speelfilms ben ik wel de straat op gegaan met een hand held camera en heb ik de acteurs al filmend losgelaten, maar dan nog heb ik in tegenstelling tot een documentaire nog wel enigszins controle. Ik zou niet weten hoe ik zonder die controle de realiteit zou moeten filmen.

Maar is het niet griezelig om de acteurs zo los te laten?

Voor UNMADE BEDS had ik een flink doorwrocht script waarin alles stond uitgeschreven, maar in mijn ideale manier van werken laat ik de acteurs via het script kennis maken met mijn karakters, waarna ze er zelf ook mee kunnen spelen en het zich eigen maken. Dus tijdens een opname liet ik de camera met hun medeweten langer doordraaien, zodat zij buiten het script konden gaan acteren. En dat levert spontaniteit op.

Kun je een voorbeeld van zo'n scène geven?

Bijvoorbeeld het moment waarin Michiel en Déborah dronken en verliefd de trap van het hotel op lopen en daar lange tijd om elkaar heen draaien. Die scène was in het script maar één zin en zou een korte take worden van hen in de gang. Maar omdat ik ze los liet, maakten zij er een prachtige, spontane scène van die het hart van hun relatie blootlegde. Dat was briljant van de acteurs.

De muziek is prominent aanwezig. Kwam de keuze voor de specifieke nummers voor, tijdens of na de opnames?

Sommige wilde ik per se, maar andere voegden we later, tijdens de montage pas toe, zoals dat liedje CHERRY BLOSSOMS van Tindersticks dat je hoort als Michiel en Déborah door de hotelgang lopen. Maar de meeste liedjes had ik tijdens de opnames nodig, omdat ze door een bandje worden gespeeld in de film of in een discotheek. Die liedjes koos ik via MySpace of via concerten die ik in de laatste tijd bezocht.

Woon je nog altijd in Londen?

Tot een maand geleden. Ik ben nu aan het reizen langs filmfestivals, en daarna ga ik voor een paar maanden terug naar Argentinië. Mijn volgende film ga ik wel weer in Europa opnemen, dus ik kom snel weer terug. De film zal zich in twee steden ver van elkaar afspelen, maar meer weet ik er eigenlijk nog niet over te zeggen, want ik ben er pas net aan begonnen. De postproductie van UNMADE BEDS is pas een maand geleden afgerond, dus ik ben nog aan het bijkomen van dit project.

Ronald Simons (Berlijn, februari 2009).