Ozon en Dolan over vanzelfsprekendheid van familieliefde

Toen publicist Bas Heijne op zaterdag 30 januari François Ozon interviewde over zijn nieuwste film LE REFUGE kwam ter sprake dat een vrouw zwanger kan zijn zonder moedergevoelens te koesteren en dat je moedergevoelens kunt hebben zonder zwanger te zijn. Dat eerste is het geval bij hoofdpersoon Mousse in LE REFUGE, na SOUS LE SABLE en LE TEMPS QUI RESTE het laatste deel in een trilogie over het omgaan met verlies. Ozon zei altijd al een film te willen maken over een zwangere vrouw, om het geïdealiseerde beeld van het moederschap te verbreken.

In actrice Isabelle Carré vond de Franse duizendpoot zijn muze. Carré was hoogzwanger tijdens de opnamen en speelt een ex-drugsverslaafde die zich op het Franse plattenland terugtrekt om emotioneel te leren omgaan met de overdosis van haar vriend en haar onverwachte zwangerschap. Daar in de provincie krijgt ze bezoek van haar zwager, die kampt met zijn eigen problemen. Mousse wordt minder in beslag genomen door haar aanstaande baby dan door de verwerking van de dood van haar vriend; zwanger zonder moedergevoelens.

LE REFUGE is een ingetogen en persoonlijk werk, en voor François Ozon tevens een experiment. Met slechts een handjevol acteurs en crewleden filmde Ozon het verhaal namelijk onder flinke tijdsdruk, want Carré stond op het punt om te bevallen. De film blinkt uit in intieme karakterschetsen van een sterke vrouw die zich opeens kwetsbaar moet leren opstellen, en van een onzekere man die vliegensvlug volwassen moet worden.

Net als bij Mousse zijn de emoties van Hubert, de hoofdpersoon in Xavier Dolans debuutfilm J'AI TUE MA MERE grillig. Hubert, in dit semiautobiografische verhaal gespeeld door regisseur Dolan, is geen normale puber. Waar velen wel eens botsen met hun ouders haat Hubert zijn moeder uit de grond van zijn hart. Hij kan haar niet luchten of zien en snapt daar zelf de oorzaak niet van, want van je moeder zou je toch moeten houden?

Worstelend met zijn eigen seksualiteit projecteert de jongen al zijn woede op zijn moeder, die haar best doet, maar zelf ook verre van perfect is. J'AI TUE MA MERE kan je zien als een masterclass ruziemaken. De acteurs schreeuwen en huilen en schelden, zonder dat het potsierlijk wordt. Een pijnlijk herkenbaar en gedurfd debuut van de piepjonge (20 jaar!) Canadese scriptschrijver, acteur en regisseur.

LE REFUGE is niet meer te zien op het IFFR, maar wordt wel in Nederland uitgebracht. J'AI TUE MA MERE draait nog op donderdag 4 februari om 13.00 en op zaterdag 6 februari om 21.45.