IFFR toont Braziliaanse cult

In ‘The Mouth of Garbage: Subculture and Sex in São Paulo', onderdeel van de hoofdsectie Signals, presenteert het International Film Festival Rotterdam (IFFR) een overzicht van speelfilms en korte films uit São Paulo's zogenaamde ‘Boca do Lixo' (Mouth of Garbage), de bijnaam van een volkswijk in het centrum van de Braziliaanse metropool. Veel van de deze snel gemaakte, goedkope producties tonen de smoezelige onderbuik van de Braziliaanse samenleving, gebruikmakend van bestaande genres als de film noir, horror, western of porno.

In de arbeiderswijk ´Boca do Lixo´ kwamen vanaf midden jaren zestig ondernemende filmproducenten en vooruitstrevende filmmakers bij elkaar en maakten low-budget films; dit bleef zo gedurende bijna dertig jaar. Ontluikend regietalent dat zich buitengesloten voelde van de grote filmstudio's en elitaire arstistieke bewegingen als Cinema Novo kon hier gemakkelijk terecht. De Mouth of Garbage bracht een aantal van Braziliës belangrijkste filmmakers voort, onder wie Rogério Sganzerla, Carlos Reichenbach, José Mojica Marins (Coffin Joe) en Ozualdo Candeias.

Hoewel veel Boca do Lixo-films in eigen land succesvol waren, hadden de producenten destijds voortdurend te maken met overheidscensuur en de beperkingen van een door Hollywoodproduct gedomineerd distributielandschap. Sommige films slaagden er handig in om overheidscontrole en restricties van de markt te omzeilen terwijl ze een stevig kritische toon aansloegen; anderen werden verboden of totaal uitgesloten van het commerciële distributiecircuit. Dit heeft tot gevolg gehad dat veel van de films afkomstig uit Boca do Lixo tot op heden weinig zijn vertoond.

Het International Film Festival Rotterdam presenteert circa achttien films als hommage aan Boca do Lixo, waaronder zeldzaam werk van João S. Trevisan, Claudio Cunha, Ody Fraga en Jean Garret, vele daarvan te vertonen op nieuwe prints van de originele 35mm-negatieven.

The Mouth of Garbage: Subculture and Sex in São Paulo', samengesteld door filmwetenschapper en criticus Gabe Klinger en IFFR-programmeur Gerwin Tamsma, wordt ondersteund door het Nederlands Filmfonds in het kader van het Central de Cultura-programma, een initiatief van zeven Nederlandse cultuurfondsen. Het Central de Cultura-programma heeft tot doel de culturele uitwisseling en samenwerking tussen Brazilië en Nederland te intensiveren en uit te breiden. Het IFFR dankt tevens de Cinemateca Brasileira in São Paulo voor de genereuze samenwerking.