Interview Pablo Helman

De buitenaardse wezens zijn al op aarde, maakt Steven Spielberg ons wijs in zijn versie van het beroemde boek War of the Worlds van science fiction schrijver H.G. Wells. Verantwoordelijk voor het uiterlijk van die wezens en voor het aanzicht van alle troep die ze op onze geliefde planeet maken, is Pablo Helman. Als hoofd van de afdeling visuele effecten van George Lucas' gerenommeerde effecten-fabriek Industrial Light and Magic creëerde hij in nauwe samenwerking met Spielberg een moderne versie van dit verhaal uit 1898, dat in 1953 al eens werd verfilmd door Byron Haskin.

Alhoewel de van origine Argentijn is geschoold in de muzikale compositie van filmmuziek, verzorgt hij al achttien jaar de visuele effecten van grote Hollywood producties. Zo heeft Pablo Helman gewerkt voor films als Independence Day, Star Wars: Episode 1 & 2 en Master and Commander: The Far Side of the World. Zijn laatste project is Jarhead van Sam Mendes. Nu is Helman echter in Nederland voor de promotie van de DVD-release van War of the Worlds.

Hoe verliep de samenwerking met Steven Spielberg?

"Dit is alweer de derde samenwerking met Steven na The Lost World: Jurassic Park en Saving Private Ryan en we vormen een goed team. We hadden maar twaalf weken om War of the Worlds te maken, en hebben dus in korte tijd heel veel van elkaar gezien."

Wat kenmerkt Spielberg en waarin verschilt hij van bijvoorbeeld George Lucas?

"Steven houdt er van om met mensen te werken, en filmt liever in de buitenlucht dan in een studio. George Lucas, waarmee ik heb gewerkt aan Star Wars: Episode 1 -The Phantom Menace en Episode 2 - The Attack of the Clones, is meer een control freak en werkt bij voorkeur in een studio, waarin hij alles meer in de hand kan houden."

Hoe begin je als Visual Effects Unit aan een mega-project als War of the Worlds?

"Alles begint met een idee. We hadden in dit geval natuurlijk het boek van H.G. Wells en de verfilming daarvan uit 1953, maar Spielberg wilde er in de eerste plaats een moderne versie van maken. We zijn rond de tafel gaan zitten, en hebben vele verschillende ideeën uitgeprobeerd. Voor de Tripods hebben we bijvoorbeeld tientallen modellen uitgetekend, variërend van heel organisch tot zeer mechanisch, waarvan Steven er uiteindelijk vier ontwerpen heeft gekozen."

Het valt in de film inderdaad op dat de Tripods niet allemaal gelijk zijn.

"Het idee was dat de Tripods, waarmee de buitenaardse wezens dood en verderf zaaien, steeds groter en enger moesten worden. In de eerste scènes bij de kerk zijn ze 45 meter hoog met een relatief kleine 'kop', terwijl ze in de zee en in de zogenoemde Valley of War bij de schuilplaats van Tim Robbins veel groter en angstaanjagender zijn."

Gold dat ook voor de ontwerpen van de aliens zelf?

"Wat de buitenaardse wezens betreft, wilde Steven koste wat kost vermijden dat ze enige gelijkenis met E.T. zouden hebben. Onze ontwerpen met een lieve uitstraling en grote ogen werden dan ook direct afgekeurd."

Wat is uiteindelijk het moeilijkste visuele effect gebleken?

"Het lastigste was een effect, waarvan de meeste kijkers niet door zullen hebben dat het überhaupt een visueel effect is: de scène waarin Tom Cruise met zijn twee kinderen wegrijdt, en waarbij de camera een rondje om de rijdende auto maakt en daarbij ook nog eens van binnen de auto naar buiten draait. Voor die scène hebben we in tegenstelling tot Spielbergs wens wel een blue screen moeten gebruiken. De hele achtergrond en omgeving van de snelweg, die we maar een dag mochten gebruiken, hebben we 360° in de computer gezet. De dialogen van Tom en de kinderen in de auto zijn voor een blue screen in de studio opgenomen, waarna we alles digitaal in elkaar gedraaid hebben."

Zijn de scènes met de opgeblazen brug en de kerk die in tweeën splijt, gemaakt met behulp van miniaturen of is het computer-generated imagery?

Bijna alle effecten die we gebruikt hebben, zijn combinaties van miniaturen en CGI. Zo is de kerk in zijn geheel gegenereerd door de computer, maar zijn de huizen eromheen miniaturen. De auto's die door de lucht vliegen, zijn gemaakt door de computer, maar als ze vallen op een andere auto zijn het echte auto's. Het asfalt dat openscheurt is bijvoorbeeld weer geheel computergeanimeerd."

Is Spielberg zelf op de hoogte van het technische kunnen of vraagt hij dikwijls het onmogelijke van zijn crew?

Steven is goed op de hoogte voor zover dat mogelijk is, omdat ongeveer iedere zes maanden alles verandert op het gebied van computer imagery en visual effects. Hij houdt je wel degelijk scherp en vraagt veel van zijn mensen. Toen we de scène waarin Tom Cruise wegrijdt bij het tankstation in elkaar hadden gedraaid, vroeg Spielberg me ineens of ik ook kon zorgen dat de brug erachter en alle auto's erop in de lucht konden vliegen. Ik antwoordde hem kalmpjes dat het geen enkel probleem was, maar heb het in volle paniek aan mijn crew meegedeeld, die me vervolgens voor alles uitmaakten. Uiteindelijk hebben we er vier weken over gedaan."

Kriebelt het inmiddels al om nu eens zelf op de regisseursstoel te gaan zitten, en wordt het dan een film vol effecten of heeft u het na War of the Worlds en Jarhead wel gehad met explosies en visuele spierballerij?

Mijn eerste film wordt er een met alleen wisselwerking tussen de verschillende karakters, en dus met zo weinig mogelijk effecten. En de muziek, die doe ik zelf!

Ronald Simons (Amsterdam, 2005).