Habana Blues

Zelf omschrijft de Spaanse regisseur Habana Blues als een romantische komedie. Als in de eerste scènes het ene na het andere kleurrijke personage wordt geïntroduceerd, lijkt het inderdaad verdraaid veel op een romcom uit te gaan draaien. Zeker als de oma van de zanger als achtergrondzangeres met een sigaar en een glas rum in de badkamer aan het inzingen is, verwacht je louter een feelgood-film met exotische locaties en goede muziek. Zambrano focust echter net zoveel op de familieproblemen van de hoofdrolspelers en de armoedige leefomstandigheden in Cuba. Habana Blues is daarmee een prettige mengeling van muziek, couleur locale en klein, menselijk drama geworden.

Waar Cuba lange tijd gelijk stond aan sigaren, armoede en een politiek steekspel met de Verenigde Staten, roept het dankzij Ry Cooder & Wim Wenders sinds enige jaren ook sterke associaties op met Caribische muziek. In 1999 heeft Buena Vista Social Club over de hele wereld de ogen geopend voor een nog onbekend, kleurrijk Cuba door muzikanten te tonen die trots zijn op hun land en muzikale achtergrond. In Habana Blues wordt deze trots gekoppeld aan de hoop op een beter leven buiten Cuba. Die tweeslachtigheid is de kern geworden van Zambrano's eerste film na zijn succesvolle debuut Solas uit 1999. In tegenstelling tot het project van Cooder & Wenders figureert hier de jeugdige, meer underground muziek van het eiland, waaronder hiphop, alternative en heavy metal.

De band van zanger Ruy en saxofonist Tito heeft zich ontwikkeld tot een geoliede groep muzikanten met een volwassen geluid, maar wacht al jaren op erkenning en een internationale doorbraak. Zo'n doorbraak zou immers een reis naar het buitenland kunnen betekenen en iedere Cubaan weet dat je eenmaal buiten de grenzen van Cuba veel gemakkelijker naar de Verenigde Staten kunt om je er te vestigen. Een tournee valt echter niet zomaar uit de lucht, en de bandleden realiseren zich dat ze eerst een platencontract zullen moeten bemachtigen. Als er twee Spaanse muziekproducenten in Havana zijn, gooien Ruy en Tito alles in de strijd om dat contract binnen te slepen.

De moeizame weg naar het platencontract vormt de rode draad van Habana Blues, en weerspiegelt de moeizame ontwikkeling van het eiland. Vooral Ruy en zijn vrouw Caridad hebben het niet gemakkelijk door hun scheiding en geldproblemen. Ze blijven bij elkaar voor de kinderen, maar financièle en relationele spanningen zetten hun dagelijks leven onder druk. Deze spanningen komen goeddeels voor rekening van Caridad, die onder constante stress leeft in het voor haar hopeloze Havana. Ruy en de jongens leven voor de muziek en spelen hun sores wel van zich af. Hun optimisme en trots houdt hen op de been totdat het tussen de twee bandleiders zelf misgaat.

Alle verhaallijntjes, die Habana Blues rijk is, komen samen als de uiteindelijke contractbespreking en hun eenmalige optreden in een prachtig, op instorten staande concertzaal nadert. Vriendschap, hoop, trots en liefde worden in een muzikale kolk tegenover scheiding, teleurstelling, schaamte en haat geplaatst. Grote woorden voor een kleine, lieve film, waarmee Zambrano met een prima cast en goede muziek wederom bewijst een publiekslieveling te zijn.