Interview John Curran & Mia Wasikowska

Offline gaan. Dat is volgens regisseur John Curran en actrice Mia Wasikowska de bekoring van de woestijntocht in TRACKS.

Het kan geen toeval zijn. Al die grote films over eenzame enkelingen, die het contact met de mensheid zijn verloren. Op drift in the middle of nowhere. De zwijgende Robert Redford in ALL IS LOST. De jonge schipbreukeling in LIFE OF PI of, iets gezelliger maar grotendeels dezelfde verhaallijn volgend, het groepje afgedreven vlottenbouwers in KON-TIKI. Je zou zelfs de gekidnapte zeemannen in KAPRINGEN en CAPTAIN PHILLIPS ertoe kunnen rekenen. Of Liam Neeson en zijn mannen, die in THE GREY survivallen na een vliegtuigcrash. Of, ultiem voorbeeld van verlatenheid, Sandra Bullock die afdrijft tussen de sterren in GRAVITY.

En dan nu TRACKS. De verfilming van een beroemd verslag van Robyn Davidson, die in 1977 het stadse leven zat was en, op zoek naar zichzelf en een andere manier van leven, in haar eentje de woestijn doorkruiste. Of bijna in d’r eentje: ze had een hond, een paar kamelen en af en toe storend bezoek van de fotograaf van National Geographic, dat in ruil voor exclusieve rechten op haar verhaal de reis financierde.

In Venetië zitten regisseur John Curran en hoofdrolspeelster Mia Wasikowska om de vraag te beantwoorden: waarom is Davidsons verhaal juist nu verfilmd?

John Curran, de Amerikaanse regisseur van TRACKS:

Ik denk dat het een existentieel probleem is van deze tijd en dat het verhaal van TRACKS me daarom juist nu zo aanspreekt. We zijn allemaal zo connected, iedereen weet van iedereen de hele tijd wat ie doet. Dan zijn mensen die totaal geen contact meer hebben met de buitenwereld fascinerend. Of dat nou in de ruimte is of op zee of in de woestijn. Dat is de Zeitgeist. Ik denk dat het voor ons allemaal geldt: als we een week geen e-mail checken, voelt dat als een bevrijding.

Ik bezit een boshut in Canada zonder elektriciteit of stromend water en ik vind het heerlijk om daar te zitten en met niemand contact te hebben. Dat helpt me om te begrijpen wat Davidson deed in 1977, zonder GPS of mobiele telefoon. Het maakt het alleen maar indrukwekkender.

Mijn zoon is zeventien, ongeveer even oud als het internet. Voor hem zijn die sociale media een gegeven. Ik klink als een ouwe zak als ik zeg dat het vroeger beter was... Maar ik denk wel dat we iets verloren zijn. Aan de andere kant is hij veel wereldwijzer dan ik op die leeftijd. Dus of het internet uiteindelijk goed of slecht is, weet ik niet. Het is wat het is.

Ik denk dat het goed was dat we tijdens de opnameperiode zelf ook nauwelijks bereik hadden. We filmden op grote rundergebieden, en als ik “groot” zeg, bedoel ik dat je een dag kan rijden zonder de andere kant te bereiken. Die gedwongen afzondering werkte goed voor de film. Maar je merkt ook snel, dat er gewoon niks is. Als je een dag vrij hebt, heb je echt geen zin om door de woestijn te gaan wandelen – wat het enige is wat je daar kunt doen. We verveelden ons kapot.

Dat was ook een risico voor de film. Er wordt een hoop gewandeld in het verhaal. Mijn grootste angst was dat het publiek na een tijdje zou denken: oké, dus we gaan de komende twee uur kijken naar iemand die wandelt met kamelen...

Daarom heb ik ook besloten, na enige twijfel, om wel muziek te gebruiken. Anders zou het voor het publiek te veel een uitputtingsslag zijn geworden. Zeker met zo’n emotioneel gesloten personage. Muziek helpt om haar innerlijke reis te vertolken. Maar het blijft subjectief: ik kan niet voorspellen wat het publiek van deze muziek zal vinden.

Mia Wasikowska, de Australische hoofdrolspeelster van TRACKS:

Veel mensen vragen: waarom maakte Robyn zo’n reis? Ik heb dat nooit moeilijk gevonden om te begrijpen. Voor mij is het volkomen normaal om de maatschappij te willen verlaten en een situatie op te zoeken waarin je alleen nog bent. Voor mezelf zou zes maanden offline zijn ook niet zo moeilijk zijn: ik heb geen Facebook of Twitter.

Ik weet alleen niet hoe het zou zijn om zo lang geen mensen te ontmoeten. Ergens overschrijd je de dunne lijn tussen alleen zijn en vereenzamen. Fysieke vrijheid leidt niet automatisch tot emotionele vrijheid. Maar ik denk dat Robyn deze fysieke reis wel nodig had voor haar emotionele ontwikkeling.

De opnames zelf waren zwaar. Bij buitenopnames zijn er veel dingen waarover je geen controle hebt. De zon, de hitte, het stof. Je bent overgeleverd aan de elementen. Een verblijf in de woestijn is veel prettiger als je zelf kunt bepalen wanneer je rust en wanneer je eet. Maar op een krap opnameschema is het behoorlijk vermoeiend.

Toch is dit een van de dingen die ik geweldig vind aan mijn werk. Er zijn niet veel andere beroepen waarin je de kans krijgt om de woestijn in te trekken en met kamelen te werken.

Oh ja, de kamelen. Hoe ging dat?

John Curran: ‘Dat was het makkelijkste van allemaal! Terwijl ik er juist het meest tegenop had gezien. Onze kamelentrainer had vier fantastische kamelen gecast – elk met een eigen persoonlijkheid. Die doen gewoon wat je zegt. Ga je lopen, lopen ze mee. Stop je, dan stoppen ze ook. Die ene kameel die steeds schreeuwt, was de beste acteur waarmee ik ooit hebt gewerkt. Je zegt: schreeuwen!, en hij schreeuwt.’

Mia Wasikowska: ‘Dat schreeuwen was in het begin enigszins intimiderend. Maar ik had al snel door dat ze gewoon erg vocaal zijn. Het zijn emotionele types, maar ze bedoelen het niet kwaad. Ze zijn juist erg gemakkelijk om mee te werken – jammer dat er maar weinig films zijn waarin ze kunnen meespelen.’

Kees Driessen (Berlijn, 2014)