In FINAL PORTRAIT volgen we kunstenaar Alberto Giacometti gedurende twee weken in het Parijs van de zestiger jaren. Giacometti (Geoffrey Rush) wil een portret van zijn Amerikaanse vriend schilderen, de bekende schrijver en kunstcriticus James Lord (Armie Hammer). Zijn belofte dat het maar een paar uur duurt, kan hij niet waarmaken. James mist zijn vlucht. En de paar uren worden al snel achttien lange dagen. Lord krijgt inzicht in de werkwijze van de kunstenaar en we zien de strubbelingen en frustraties in het proces en de uiteindelijk totstandkoming van Giacometti’s laatste meesterwerk. James Lord schreef er een boek over, dat acteur, schrijver en filmmaker Stanley Tucci wilde verfilmen. Op het filmfestival in Cannes sprak met hem over FINAL PORTRAIT en zijn kookboeken.
In de persmap las ik dat het je jaren heeft gekost om deze film te maken. Waar ging het mis?
Eigenlijk al meteen bij het begin. Ik had het boek van James Lord gelezen en schreef hem een brief om toestemming te krijgen voor een verfilming, maar hij weigerde. Hij zag het gewoon niet zitten. Ik schreef weer een brief om hem te overtuigen, maar hij weigerde weer. En nog een keer. Uiteindelijk lukte het en kreeg ik de rechten. Twee jaar later was er een script, en toen koste het nog eens tien jaar om de financiering en productie rond te krijgen.
Je zat al die tijd bepaald niet stil. Je werkte vrijwel nonstop aan films als THE DEVIL WEARS PRADA, vier THE HUNGER GAMES-films, SPOTLIGHT en BEAUTY AND THE BEAST, en op de achtergrond was er dus altijd dit project over de Zwitserse kunstenaar.
Ik heb echt lange periodes gehad dat ik zijn werk niet meer kon zien, zo frustrerend was dit hele proces. Maar toen ik een tijdje terug in museum Centre Pompidou-Metz ineens aanliep tegen de beelden van Giacometti, was ik weer verkocht. Ik weet dat het pretentieus klinkt, maar ik vond ze hartverscheurend mooi.
Kunst kreeg je met de paplepel ingegoten, toch?
Klopt. Mijn vader was leraar kunstgeschiedenis en thuis in New York ging het óf over kunst óf over eten. Mijn vader was ook schilder trouwens, dus ik heb als kind vaak geposeerd. Maar ik heb niet zo hoeven lijden als James Lord, hoor.
Heb je zelf ook een Giacometti thuis?
Jazeker! Ik heb een paar echte Giacometti's aan de muur hangen. Ik heb een aantal tekeningen van hem; de schilderijen of beeldhouwwerken zijn onbetaalbaar. Het portret waar Final Portrait over gaat, is vorig jaar voor 20 miljoen van eigenaar gewisseld.
Over geld gesproken: FINAL PORTRAIT is niet in Parijs zelf opgenomen. Was dat om kosten te besparen?
We filmden inderdaad bij mij om de hoek in Londen. Het was een vloek en een zegen: het was voor ons te duur om te filmen in Parijs, dus we hebben Londen 2017 met digitale effecten omgetoverd tot Parijs 1964. Als je denkt de Seine te zien, kijk je dus eigenlijk naar de rivier de Theems. Maar een klein budget heeft ook voordelen. In de filmwereld zit het zo: hoe meer geld je te besteden hebt, hoe minder controle.
Wanneer je films maakt over bestaande personen, kijken er altijd nét wat meer ogen mee naar het uiteindelijke resultaat. In dit geval bijvoorbeeld de familie Giacometti. Voelt dat als extra druk?
Ik voelde mij niet gegijzeld omdat ik echt bestaande personen en gebeurtenissen opnieuw tot leven heb gewekt. Ik heb wel het gevoel dat ik de kunstenaar goed heb leren kennen door de verhalen van mensen die hem echt kenden. Maar het is film, dus je moet verzinnen. Cinema is in basis een kunstvorm van de fantasie. Dus soms heb ik één zin uit het boek tot een hele scène gebouwd.
Naast beeldende kunst en cinema is eten en koken Tucci’s grote passie. Je schreef er al twee veelverkochte kookboeken over: The Tucci Table en The Tucci Cookbook. Komt er nog een derde?
Hoezo, heb je honger? Mijn volgende kookboek zal pas over een paar jaar uitkomen. Eten en kunst waren in mijn opvoeding het allerbelangrijkste. Eten is toch eigenlijk ook gewoon eetbare kunst? Iedere pasta die je maakt is altijd net even anders, omdat je je anders voelt. Koken is een proces, net als iedere andere kunstvorm. Maar je zult dus nog wel even moeten wachten op het derde boek.
Ronald Simons (Berlijn, februari 2017), eerder gepubliceerd in: Preview Magazine.