Cannes 2017: Dag 7
Het scenario van HAPPY END schreef regisseur Michael Haneke comme d'habitude zelf, maar wat wil hij er eigenlijk mee zeggen? Her en der hoor je dat het script een reflectie is op de actuele vluchtelingenproblematiek of op het morele failliet van Europa, maar echt overtuigend zijn die interpretaties niet. In ons interview met acteur Mathieu Kassovitz zei hij vandaag dat de film gaat over de manier waarop het oude, bourgeois Europa met de hedendaagse situatie omgaat: verkrampt, uit de tijd en on-empathisch. Helaas blijft het gissen naar de drijfveren van Haneke zelf; omdat hij nauwelijks interviews geeft en die enkele bevestigde gesprekken te elfder ure weer worden ingetrokken, zullen we het misschien nooit weten. Wat wel als een paal boven water staat is dat HAPPY END de minst overtuigende film uit 's mans oeuvre is. Haneke grossiert al niet enorm in het creëren van betrokkenheid, maar dit maal raakt hij de kijker echt kwijt.
HAPPY END is een portret van het vrij welvarende gezin Laurent in Calais. We kijken in de eerste scène door de mobiele telefooncamera van de twaalfjarige Eve (Fantine Harduin) en zien hoe ze haar hamster en moeder vergiftigd, terwijl ze er vrolijk over appt. Na jaren geleden in de steek te zijn gelaten door haar vader Thomas (Mathieu Kassovitz), trekt ze nu in bij hem en zijn nieuwe vriendin in het luxueuse Laurent-huis bij de rest van de familie: achtereenvolgend haar suicidale grootvader Georges (Jean-Louis Trintignant), haar spijkerharde tante Anne (Isabelle Huppert) en de destructieve en alcoholistische neef Pierre (Franz Rogowski).
Zonder een dwingende rode draad leidt Haneke ons van scène naar scène, waarin we de familieleden leren kennen. Interessant zijn de personages nauwelijks, en geen van hen krijgt veel screentijd, dus het blijft nog oppervlakkig ook. Goed, er zitten enkele thrillerelementen in door de stiekeme vergiftigingen en de lang geheim gehouden identiteit van de viespeukerige e-mailer, maar dat maakt nog geen pakkende thriller zoals hij dat bijvoorbeeld deed in CACHÉ.
De relatie van de familie met hun Noord-Afrikaanse hulp in de huishouding en de vluchtelingen die door de dronken neef het tweede huwelijk van zijn moeder worden binnengeloodst, lijken een opmaat naar een interessante bespiegeling op de problemen waar Europa nu mee worstelt, maar de vluchtelingendiscussie wordt slechts aangestipt. Mathieu Kassovitz vertelde ons dat Haneke veel acteurs als vluchtelingen situeerde op de achtergrond van scènes, waarmee hij duidelijk wil maken dat er tijdens de discussies van de familie Laurent eigenlijk veel grotere thema's te bespreken waren, maar dat is dan voor de zeer oplettende kijker. De pijnlijk lachwekkende finale sequentie is typisch Haneke, maar het is too little too late.