Filmjaarlijst 2009

1) Das Weisse Band - Eine deutsche Kindergeschichte

Inmiddels al de elfde lange speelfilm van Oostenrijkse laatbloeier Michael Haneke, die pas op zijn 47ste debuteerde met DER SIEBENTE KONTINENT. Met dit zelf geschreven, beklemmende en fantastisch gefotografeerde portret van een Duits dorp anno 1913, waarin de dorpelingen van jongs af aan worden onderdrukt door maatschappelijke, culturele en religieuze voorschriften, won Haneke terecht zijn eerste Gouden Palm. Behoort samen met FUNNY GAMES (1997), DER SIEBENTE KONTINENT en BENNY'S VIDEO tot zijn beste werk.

2) The Wrestler

Na drie interessante, maar ook wat pathetische en vooral topzware speelfilms levert de jarenlange belofte Darren Aronofsky met deze feelgood film zijn eerste echte meesterwerk af. Een weergaloos gefilmd en voor zijn doen opvallend rechttoe rechtaan verteld drama over de nadagen van een professionele showworstelaar die ook buiten de ring een leven wil opbouwen. De keuze voor Mickey Rourke pakt verrassend goed uit. Tevens winnaar van de mooiste-slotscène-van-het-jaar verkiezing.

3) Gomorra

Zonder opsmuk, romantiek of humor toont GOMORRA het leven in een door de Napolitaanse maffia gecontroleerde probleemwijk, waar drugs en wapens van hand tot hand gaan; een apenrots waar uiteindelijk iedereen verliezer is. GOMORRA is een grimmig portret dat de grote juryprijs in Cannes en vijf European Film Awards won. Gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Roberto Saviano.

4) Fish Tank

De Britse Andrea Arnold won in 2003 voor haar korte film WASP de Oscar en debuteerde drie jaar later sterk met haar lange speelfilm RED ROAD, waarmee ze vele internationale prijzen won, waaronder de Juryprijs in Cannes. FISH TANK is een waardige opvolger: een trefzeker geregisseerd portret van een meisje dat hopeloos gevangen zit binnen haar arbeidersmilieu en van haar alcoholistische moeder nooit steun heeft gekregen. Als de nieuwe vriend van haar moeder ook een oogje op haar krijgt, lijkt de redding eventjes nabij.

5) Kan door huid heen

Nog zo'n raak portret van een zoekende vrouw (en er volgen nog twee op plaats 6 en 7!) in deze film van Esther Rots, waarin de dertiger Marieke na een aanranding in haar Amsterdamse appartement het stadse leven achter zich laat om op een afgelegen boerderij tot bezinning te komen. Buurboer John, een onvergetelijke rol van Wim Opbrouck, helpt haar met de verbouwing en geeft Marieke stukje bij beetje weer wat vertrouwen. Opvallende muziekscore van Dan Geesin.

6) Rachel Getting Married

Jonathan Demme maakte eerder muziekdocumentaires, komedies en thrillers, en wist die steeds een heel eigen draai te geven door over de genregrenzen heen te gaan. Met RACHEL GETTING MARRIED gaat Demme verder dan ooit, want dit is een realistisch coming-of-age drama, met hand held camera gefilmd in een zeer losse stijl en verpakt in een romantische komedie (die titel!) met opvallend veel muziekoptredens en kleine thrillerelementen. Je weet op een gegeven moment niet of de getroebleerde twintiger Rachel haar familie zal omhelzen, vermoorden of toezingen. Knap geacteerd door de ensemble cast en een van de meest verrassende films van 2009.

7) My Winnipeg

Op weergaloze wijze construeert de Canadese regisseur Guy Maddin een beeld van zijn woonplaats Winnipeg door eigen impressies te mengen met absurde, maar waargebeurde historische informatie. Hij begeeft zich er mee in het niemandsland tussen documentaire en fictie. MY WINNIPEG is een hoogtepunt in zijn indrukwekkende oeuvre geworden.

8) The Chaser

Indrukwekkende Zuid-Koreaanse thriller in de stijl van MEMORIES OF MURDER. Dus een allegaartje van genres, maar wel met beduidend minder droge humor. Pooier Joong-ho dwingt een van zijn grieperige prostituees toch te werken, maar ontpopt zich wonderbaarlijk tot een warm en onvermoeibaar mannetje als zij slachtoffer blijkt te zijn van een seriemoordenaar en de politie de ene fout op de andere stapelt. Kim Yoon-Seok speelt zijn rol van vigilante burger met verve en het scenario wisselt constant van toon en genre. Bijzonder scherpe filering van bureaucratie en falend overheidsoptreden.

9) District 9

In Zuid-Afrika zijn ze er al een tijdje aan gewend: het enorme buitenaardse schip dat doodstil boven Johannesburg hangt. De verzwakte aliens die ze er 28 jaar geleden in aantroffen zitten sindsdien in een vluchtelingenkamp met hekken erom heen, waar Nigerianen de dienst uitmaken door hun handel in kattenvoer, het favoriete hapje van de aliens. Het kamp barst uit zijn voegen en ambtenaar Wikus van de Merwe, een fenomenaal acteerdebuut van Sharlto Copley, leidt de verhuisoperatie. Die loopt gigantisch uit de klauwen en levert de meest vermakelijke genrefilm van het jaar op.

10) La Fille du RER

In 2004 beweert een jonge vrouw in Parijs slachtoffer te zijn geweest van een antisemitische aanval. Haar verklaring brengt een golf van verontwaardiging teweeg, maar later geeft ze toe alles te hebben verzonnen. LA FILLE DU RER is een heftig, fictief verslag van dit waargebeurde incident met een buitengewoon knappe weergave van de complexe relaties tussen de personages.