War Horse

Steven Spielberg draaft door, is hoogdravend en zo zijn er wel meer koddige woordgrapjes te bedenken tijdens het schrijven van een recensie over WAR HORSE. Maar we beginnen positief. De film, over een paard dat zichzelf moet redden aan het front van de Eerste Wereldoorlog, ziet verbluffend uit. Vooral in de bioscoop (vergeet je breedbeeld-tv) komt de bewegelijke, weidse en gekleurde cinematografie van Spielberg-oudgediende Janusz Kaminski tot zijn recht. Zijn kunde is vanaf seconde één merkbaar: WAR HORSE begint op het platteland van Engeland, waar de ondergaande zon de heuvels roodkleurt en waar veulens dartelen in groen weideland. Zo zitten de eerste twintig minuten bomvol met zulke naar beeld vertaalde kitscherige, maar dichterlijke schoonheden. Heel anders is de rest van de film, als de setting verplaats naar het front in Frankrijk. Modder en regen kleuren het landschap dan. Bruintinten overheersen en de film wordt oprecht vies, maar blijft toch mooi. Alle lof voor Kaminski en de setaankleding, maar daar blijft het zo´n beetje bij.

Want Spielberg, die sowieso niet vies is van sentiment, gooit hier alle fijnbesnaarde zieligheid op een hoop. Zijn hoofdrolspeler loopt, rent en galoppeert langs alle betrokken partijen van de oorlog en schotelt ons daarmee vier jaar lang oorlogsverschrikking voor. Het grote plaatje wordt achterwege gelaten, de zieligheid wordt zo persoonlijk mogelijk gebracht, al is alles eerst nog pais en vree. Zeventienjarige boerenzoon Albert noemt het paard Joey, leert hem trucjes en raakt er zodanig aan gehecht dat het ongezond overkomt. Wil hij niet liever achter de meiden aan? Soit, hij is een laatbloeier. Maar dan begint de oorlog en worden boeren gesommeerd hun lastdieren aan het leger te verkopen. Dat komt mooi uit, want de manke en getraumatiseerde vader van Albert kocht het paard voor te veel geld en dreigt nu met zijn gezin uit huis gezet te worden door een boosaardige landeigenaar. Zielig.

En zo krijgen we door de ogen van Joey steeds een nieuw zielig verhaal te zien, van zielige mensen in zielige situaties. Violenmuziek en dikke tranen, daar gooit Spielberg het op, zodat het publiek dat nuance verwacht niet bediend gaat worden. De keuze om een paard in de hoofdrol te zetten is sowieso al gewaagd, omdat het voor velen toch een overgewaardeerd troetelbeest blijft. Spielberg heeft daar een trucje op bedacht, want Joey heeft menselijke trekjes, emoties en denkvermogen. Het is toch knap dat een paard zich kan verplaatsen in de gedachtegang van andere dieren. Zo blijft de regisseur haken in een film die weinig meer van de kijker verlangt dan onbegrensd medeleven, maar hij vraagt daar zo opzichtig om dat het bedelen wordt.