Alice in Wonderland

Drie jaar na Tim Burtons verfilming van de even lichtvoetige als macabere Stephen Sondheim musical SWEENEY TODD presenteert een van Hollywoods meest eigenzinnige regisseurs zijn langverwachte ALICE IN WONDERLAND. Het klassieke kinderboek Alice's Adventures in Wonderland van Lewis Carroll uit 1865 is al vele malen eerder verfilmd als live-action film en als tweedimensionale animatie met en zonder liedjes. Dit keer zet productiemaatschappij Walt Disney Pictures een modieuze stap voorwaarts door Carrolls verhaal in de bioscoop uit te brengen in een mix van CGI en live-action, én nog driedimensionaal opgenomen ook.

Dát het in de bios uitkomt, hing de weken voorafgaande aan de première overigens aan een zijden draad. Filmtheaters wereldwijd besloten namelijk om deze ALICE IN WONDERLAND te boycotten uit frustratie over Disneys besluit de dvd een ruime maand eerder uit te brengen dan afgesproken. De bioscoopeigenaars vreesden daardoor terecht inkomstenderving en hielden hun poot stijf. Tenminste, tot vlak voor de geplande première. Toen ging de een na de ander alsnog overstag voor deze geheide publiekslieveling over het meisje Alice dat in een konijnenhol valt en de vreemdste avonturen beleeft. Met een geschat budget van 180 miljoen euro pakt die knieval niet slecht uit voor de machtige productiemaatschappij, die de kaartverkoop van de bioscopen hard nodig zal hebben om dit snel terug te verdienen.

In Tim Burtons ALICE IN WONDERLAND staat de jonge, frêle Alice op het punt te worden uitgehuwelijkt aan een sullige edelman. Ze twijfelt om het jawoord te geven en vraagt de bijeengekomen menigte om een moment voor zichzelf. Net als in een droom die Alice haar hele leven achtervolgt, duikt ze een konijnenhol in, drinkt een verkleiningsdrank en raakt in een op hol geslagen fantasiewereld verzeild in een grimmige strijd tussen twee zusters. Handlangers zijn een pratend konijn en een kat die steeds in rook opgaat, twee dikke jongetjes, een gekke hoedenmaker en een verwarrend pratende rups. Terwijl zij zich allen afvragen of ze wel met de juiste Alice te maken hebben, vraagt Alice zich samen met de kijker af waar dit allemaal heen gaat. Maar er blijkt toch nog een les in te zitten, want Alice leert tijdens haar avontuur dat ze zich door niemand moet laten vertellen wie ze is en wat ze moet doen.

ALICE IN WONDERLAND past daarmee naadloos in het oeuvre van de inmiddels eenenvijftig jarige regisseur die in zijn werk steeds weer kiest voor een liefdevol portret van een buitenbeentje. Tim Burton toont ons keer op keer een samenleving waarin alles schijnbaar vlekkeloos functioneert, maar waar er bij nader inzien geen ruimte is voor uitingen van persoonlijke creativiteit die niet stroken met de ideeën van de meerderheid. In zijn veertien lange speelfilms, vele korte films en talloze tekeningen en installaties schitteren excentrieke personages, antihelden en zonderlingen die je nooit kunt vergeten, omdat ze in niets lijken op wat er al was. ALICE IN WONDERLAND is minder tegendraads dan Burtons voorafgaande speelfilms en schuurt ineens akelig dicht aan tegen Disneys gewoonlijke voortbrengsels. Dat maakt deze film het braafste kindje uit zijn klas; een fantasievolle maar te weinig opmerkelijke fantasyfilm voor alle leeftijden.