Sedmikrásky
Zoals Agnès Varda de koningin van de Franse Nouvelle Vague was, zo was Věra Chytilová dit voor de Tsjechische versie van de filmbeweging. Haar meest bekende film SEDMIKRÁSKY, een surrealistisch sprookje over twee baldadige meisjes, kwam twee jaar voor de Praagse Lente uit, en werd door het communistische regime onmiddellijk in de ban gedaan.
In haar tweede lange speelfilm volgen we twee zeventienjarige meisjes die zich vervelen en samen besluiten om ‘verdorven’ te worden. Om te beginnen versieren ze mannen om gratis uit eten te kunnen. Als ze van dit spelletje genoeg krijgen, hangen ze rond in een club tot ze eruit worden gegooid, of bestelen de toiletjuffrouw om het gestolen geld even later doodleuk ergens achter te laten. Hoogtepunt van de film is het moment dat de twee een gebouw in sluipen waar ze een buffet vinden dat al klaar staat voor latere gasten. Ze besluiten uit elk gerecht een hapje te nemen, maar al snel loopt het uit op het gooien van eten en kapotmaken van servies. De twee houden een modeshow op de tafel en sluiten hun bezoekje slingerend in de kroonluchter af.
Hoewel sommige maatschappijkritiek inmiddels wat verouderd aanvoelt: er zullen weinig kijkers zijn die anno 2019 heel geschokt zullen zijn over het gedrag van deze meisjes, of voor wie kritiek op de consumptiemaatschappij nieuw zal zijn. Toch blijft de film een onmiskenbare klassieker die zich niet in een genre laat vangen. SEDMIKRÁSKY is als een opgewekte droom met grimmige kanten. De montage is vlot, de beelden prachtig en het ondeugende gedrag van de meisjes stemt vrolijk.
SEDMIKRÁSKY zou heel goed als inspiratiebron kunnen hebben gediend voor een film als MARIE ANTOINETTE (2006) van Sofia Coppola. Ook dat is een film die heel intuïtief verloopt, met prachtige beelden waar contrasterende muziek soms een vervreemdend gevoel oproept. Filmcriticus Roger Ebert schreef over Coppola’s film dat MARIE ANTOINETTE gaat over de eenzaamheid van de vrouw die omringd wordt door een wereld die weet hoe ze haar moeten ‘gebruiken’ maar niet hoe ze haar moeten waarderen en begrijpen. Deze observatie zou ook kunnen gaan over het beeldschone SEDMIKRÁSKY.