Elysium

De parallellen met zijn debuutfilm DISTRICT 9 (2009) zijn gemakkelijk te trekken: grauwe sciencefiction vol sociale metaforen, en virtuoos geschoten. Maar ELYSIUM, het dystopische Hollywood-debuut van de Zuid-Afrikaanse regisseur Neill Blomkamp, is wel groter, bombastischer en …. conventioneler.

Het jaar is 2154 en de aarde is door de jarenlange vervuiling en overpopulatie een kaalgeslagen getto geworden. Ergens in die chaos woont Max (Matt Damon), een fabriekswerker die droomt van een beter leven op de artificiële planeet Elysium waar de rijke elite inmiddels naartoe is verhuisd. Probleem: Aardse gelukzoekers zijn er niet welkom en de sinistere minister Delacourt (Jodie Foster) doet er alles aan om ze buiten te houden. Wanneer Max tijdens een ongeluk wordt blootgesteld aan een grote hoeveelheid dodelijke straling, en alleen op Elysium genezen kan worden, moet hij met de hulp van topcrimineel Spider (Wagner Moura) alles op het spel zetten om die planeet te bereiken.

ELYSIUM is een zomerblockbuster en dat betekent: veel spektakelstukken, futuristische politierobots en bombastische special-effects. Maar in de handen van een politiekbewuste, visionaire regisseur, ook met een sociale boodschap. Net zoals Blomkamp in DISTRICT 9 de gevolgen van apartheid als centrale metafoor gebruikte, levert hij met ELYSIUM commentaar op zowel de ongelijke welvaartsverdeling in de wereld, als het fenomeen gated communities. Om die metafoor levend te maken schept de eigenzinnige Zuid-Afrikaan overtuigend een grauwe wereld vol verstofte woonwijken, vervallen gebouwen, en abrupt en onverwacht geweld. Geschoten echter in een heldere, registerende stijl.

Toch schiet ELYSIUM op één cruciaal punt tekort. Net als Blomkamps debuut heeft de film een satirische blik: maar houdt DISTRICT 9 deze tot het einde vol, ELYSIUM, gedreven door een wat conventioneel gewone-jongen-redt-de-hele-wereld verhaal, kiest uiteindelijk voor het spektakel. Wanneer Max en Delacourts handlanger (Sharlto Copley) het in een grootse finale met door exoskeletten verkregen superkrachten uitvechten, is ELYSIUM niet langer te onderscheiden van al die andere spektakelfilms.