The Box

Richard Kelly (1975) debuteerde op 26-jarige leeftijd opvallend sterk met DONNIE DARKO, een onafhankelijk geproduceerde film over een getroubleerde tiener die op een avond een uit de kluiten gewassen konijn aan zijn bed ziet verschijnen met de vervelende mededeling dat de wereld zal vergaan over 28 dagen, 6 uur, 42 minuten en 12 seconden. Een volstrekt unieke film die in 2001 bescheiden werd uitgebracht in de Verenigde Staten en niet bepaald een kassaklapper werd. Een cultstatus liet echter niet lang op zich wachten en daarmee de druk op Kelly voor zijn volgende film.

Dat werd de breed uitgemeten mislukking SOUTHLAND TALES, een ensemblefilm waarin Kelly de moderne Amerikaanse samenleving probeert te fileren, maar er slechts een rommeltje van maakte. Een rommeltje van ruim tweeëneenhalf uur welteverstaan dat in première ging in Cannes en vervolgens verdween in het distributievagevuur; eind 2005 opgenomen en eind 2007 in een handjevol Amerikaanse zalen. Na een flink budget dus ook een flinke teleurstelling aan de kassa. Waarmee de druk op zijn derde speelfilm natuurlijk nog meer toenam.

Het werd de verfilming van het korte verhaal Button, Button van schrijver Richard Matheson, verantwoordelijk voor talloze horror- en sciencefictionscripts, waaronder vele afleveringen van The Twilight Zone, maar ook DUEL, THE INCREDIBLE SHRINKING MAN, STIR OF ECHOES en PIT AND PENDULUM. Ondanks SOUTHLAND TALES kreeg Kelly ook nog een redelijk budget en A-actrice Cameron Diaz en zo draait nu acht jaar na zijn debuut THE BOX in onze zalen. Erg blij zal niemand er echter van worden, want het is helaas een mislukte film geworden. Een lang uitgesponnen Twilight Zone aflevering die steeds ongeloofwaardiger wordt en, kwalijker, steeds vervelender.

THE BOX begint nochtans sterk. Bij het door financiële pech achtervolgde stel Norma en Arthur Lewis wordt ergens begin jaren zeventig een donkerbruin houten doosje bezorgd met daarin een grote rode knop. Niet veel later belt een mysterieuze, zwaar verminkte man aan, een lekkere rol van karakteracteur Frank Langella, met de boodschap dat ze een miljoen dollar krijgen als ze op de knop drukken, maar dat er op datzelfde moment ook ergens op aarde iemand overlijdt. De morele keuze is snel gemaakt, en de rest van de film zien we de consequenties die de bezorging van de doos heeft voor de levens van Norma en Lewis.

Hoe klein en effectief het begin -wat zou je zelf doen?- hoe compleet over de top Richard Kelly de film laat verlopen met bovennatuurlijke elementen, pretentieus filosofisch gebrabbel, NASA-inmenging, zombieachtigen en een flinke dosis seventies paranoia. De op basis van hetzelfde korte verhaal Button, Button geschreven Twilight Zone aflevering uit 1986 was vele malen beter, want die was veel ingetogener en richtte zich uitsluitend op de morele keuze van diegene die de doos krijgt aangeboden. Met THE BOX heeft Kelly zodoende zijn tweede mislukking gemaakt en dat zal niet zonder gevolgen blijven. Een derde poging zal Hollywood hem in de nabije toekomst niet gunnen. Misschien maar beter ook, want zijn originele meesterlijke debuut maakte hij ook zonder hulp van de grote jongens.