L'Enfant Endormi

De 34-jarige cineaste Yasmine Kassari is al veelvuldig onderscheiden voor haar debuut, waarin ze het weinig opbeurende leven schetst van vier generaties vrouwen op het platteland van Marokko. Zij leven daar niet alleen zonder elektriciteit, stromend water maar ook in afwezigheid van hun echtgenoten. Die zijn, op de bejaarden en een verdwaalde schaapsherder na, vertrokken naar het Europese vasteland om werk te vinden. De achtergebleven vrouwen rest in het dorre woestijnlandschap weinig anders dan te wachten op hun terugkeer.

L'Enfant Endormi opent ondubbelzinnig met een vrouwelijke blik als we door de sluier van de bruid Zeinab even met haar meekijken. We zien de feestelijke voorbereidingen van haar huwelijk, maar veel plezier zal zij daar niet aan beleven. Dat is de bruid namelijk niet gegund, want die moet mooi zijn en haar mond houden. We zijn hier ver van de moderne, westerse samenleving in het rurale Marokko beland, waar traditie allesbepalend is. Het leven ligt vast in ondoorgrondelijke rituelen en bijgeloof, die van moeder op dochter en van vader op zoon worden doorgegeven.

De dag na het feest en de huwelijksnacht vertrekt de echtgenoot van Zeinab in een vrachtwagentje op zoek naar werk op het Spaanse vasteland. Eerder maakte Kassari al een documentaire over dit soort onfortuinlijke mannen die illegaal naar Spanje trekken en geconfronteerd worden met een nog slechter leven dan ze al hadden. In l'Enfant Endormi zien we de diverse echtgenoten niet meer terug. Slechts eenmaal sturen ze een videoboodschap, waarin ze de vrouwen nog even de les lezen ook. De achterblijvers doen niets anders dan wachten en bidden voor het welzijn van de mannen die hen achterlieten. Als de ongeletterde Zeinab zwanger blijkt te zijn, laat ze haar kind zogenaamd inslapen tot het moment dat haar man terugkeert.

Het huwelijk is dus slechts een verzekering dat de echtgenoot ooit zal terugkeren. Want een vrouw is er om kinderen mee te krijgen en oud te worden. Tot die tijd is het voor de vrouw afwachten geblazen. Toch is regisseuse Kassari van mening dat het vooral een teken van moed is dat de mannen wegtrekken op zoek naar werk. "Ze beseffen maar al te goed wat ze achterlaten. Ze hebben geen zin om te vertrekken (...) maar het systeem gijzelt iedereen."

De landerige sfeer in het dorp wordt in prachtige beelden gevangen door middel van eindeloze shots van wachtende vrouwen die chagrijnig bij elkaar zitten en de dagen aan elkaar rijgen. Bezeten van bijgeloof, maar gespeend van humor voegen de vrouwen zich in verschillende gradaties naar hun lotsbestemming. De toon van de film is neerslachtig en menigeen zal de zaal pessimistischer verlaten dan binnenkomen. Daar kan ook de herinnering aan dat prachtige woestijnshot van het korte, bevrijdende moment waarop Zeinab met een vriendin gaat zwemmen, niets aan veranderen.