The Artist

De 64e editie van het Cannes Filmfestival zal waarschijnlijk vooral herinnerd worden door de ontdekking van het jaar: de zwijgende film THE ARTIST. Dat is een hele prestatie, aangezien het modern pastorale THE TREE OF LIFE van Terrance Malick en de controversiële uitspraken van Lars von Trier tijdens dat festival ook veel opzien baarden. THE ARTIST is een ambitieus droomproject van de Franse regisseur Michel Hazanavicius: een stomme film over de stomme film. Hij werd niet alleen unaniem met lovende kritieken onthaald, ook ging hoofdrolspeler Jean Dujardin met de palm voor de beste acteur aan de haal. Bovendien won de film de ludieke Palme Dog voor het optreden van de terriër Uggy. De prijzen zijn terecht, want THE ARTIST is een fenomenale en betoverend mooie film geworden.

Het verhaal van THE ARTIST neemt ons mee terug naar de hoogtijdagen van de stomme film: het Hollywood van de jaren twintig. We schrijven 1927, net voor de beurskrach in New York, de daaropvolgende ‘grote depressie' en de introductie van de geluidsfilm. De grootste Hollywoodster van dat moment is de charismatische en goedlachse George Valentin (Jean Dujardin), die samen met zijn hondje Jack (Uggy) de ene na de andere succesvolle avonturenfilm op zijn naam zet. Tot dat zijn vaste producent (John Goodman) hem kennis laat maken met de nieuwste techniek: geluidsfilm. Wat Valentin eerst nog weglacht als de zoveelste modegril van Hollywood wordt al gauw zijn ondergang. Zijn leven raakt gedomineerd door depressie en drank.

Daar tegenover staat het verhaal van een jonge girl next door die droomt van een grootse filmcarrière: Peppy Miller (Bérénice Bejo). Wanneer ze aan het begin van haar carrière de dan nog succesvolle ster Valentin tegen het lijf loopt en daarmee de krant haalt, zien we het meteen: deze twee zijn voor elkaar gemaakt. Naast de ondergang van Valentin houdt de constant aanwezige romance tussen Valentin en Peppy het plot levend. Het kan toch niet anders dan dat de liefde Valentin van zijn ondergang zal redden?

Wie de eerdere regieklussen van Hazanavicius kent (de zeer vermakelijke spionageparodieën OSS 117: Le CAIRE, NID D'ESPIONS en OSS 117: RIO NE RÉPOND PLUS), zal op voorhand eenzelfde soort campy persiflage verwachten. THE ARTIST is echter een serieuze en respectvolle poging om recht te doen aan de zwijgende Hollywoodfilm van weleer. De film is sfeervol in zwart-wit geschoten en de authenticiteit wordt compleet gemaakt door het vertrouwde 1.33-beeldformaat, tussentitels en een bombastische maar swingende big band score. Vervolgens wordt de magie van de stomme film uitermate goed gevangen door de Franse komiek Jean Dujardin. Zijn rol als George Valentin laat de film tot grote hoogten stijgen. Hij heeft een aanstekelijke, jongensachtige charme en een gezicht vol expressie, maar hij zet zijn personage nergens te dik aan. Daarnaast is de sympathieke en vol pathos spelende Bérénice Bejo de perfecte tegenspeelster. Ten slotte komen ook nog acteerveteranen James Cromwell en Malcom McDowell in bijrollen voorbij.

Toch is nog wel het knapste aan THE ARTIST dat Haznavicius dit bizarre arthouse-experiment heeft uitgewerkt tot een swingende en meeslepende mainstreamfilm. THE ARTIST is niet alleen vanaf de eerste scene grappig, ontroerend, hartverwarmend en spannend tegelijk, maar hij ontstijgt ook het niveau van een hommage.