The Piano

THE PIANO speelt zich af rond 1850. Hoofdpersonage is de Schotse Ada (Holly Hunter) die niet meer spreekt sinds haar zesde. Haar dagen spendeert ze achter de piano terwijl haar dochtertje Flora (Anna Paquin) door de gangen rolschaatst. Als Ada door haar vader aan Nieuw-Zeelander Alisdair Stewart (Sam Neill) wordt uitgehuwelijkt, vertrekt ze met dochter en piano naar Stewart. Eenmaal aangekomen na een lange overtocht, besluit haar kersverse echtgenoot het instrument aan George Baines (Harvey Keitel) te verkopen. Deze Baines geldt als een buitenbeentje van de kolonisten. Hij woont tussen de Maori en fungeert vaak als bemiddelaar voor Stewart. Als de piano eenmaal bij hem thuis staat, spreekt Baines met Ada af dat ze het instrument kan terugverdienen door voor hem te spelen.

Het blijft echter niet alleen bij pianospelen. Baines begint Ada al snel ongevraagd aan te raken en onder haar rokken te kijken. Maar hij raakt ook betoverd door haar prachtige pianospel. Met alle #MeToo-verhalen vers in het geheugen, zijn deze scènes ongemakkelijk om te zien. Het is moeilijk om te kijken naar een talentvolle vrouw die tegen haar zin in wordt aangeraakt om haar dierbaarste bezit terug te verdienen. En als ze dan ook nog eens niet helemaal gevoelloos lijkt voor deze aanrakingen is het lastig niet oncomfortabel te worden. Tegelijkertijd is het prachtig om een film te zien waarin alle tinten grijs van aantrekkingskracht tussen mensen op zo’n menselijke en sensuele manier worden getoond.

Maar THE PIANO gaat over meer dan twee mensen die voor elkaar vallen. Zo is de Maori-gemeenschap – gespeeld door werkelijke Maori – nadrukkelijk aanwezig in veel scènes. En belichaamt Baines, die veel met hen omgaat, weer de schakel tussen het preutse Victoriaanse gedrag van de kolonisten en het vrije gedrag van de oorspronkelijke bewoners die bijvoorbeeld zonder schroom met elkaar over seks praten. Dit staat in schril contrast met Alisdair die zich geen houding weet te geven tegenover Ada.

Wie dieper wil gaan zou kunnen beargumenteren dat THE PIANO over taal en het elkaar verstaan gaat. Ada is hier het beste voorbeeld van; ze spreekt niet maar gebruikt gebarentaal, haar pianospel en korte notities - die Baines als analfabeet weer niet kan lezen - om zich te uiten.

Met de prachtige beelden van het schijnbaar eindeloos groen Nieuw-Zeelandse landschap, de filmmuziek van Michael Nyman, voelt THE PIANO alsof je in een stroom belandt waarbij je niks anders kan doen dan je te laten meevoeren. Volgens Campion moest het een “gotisch romantische” film worden. En geen andere woorden weten de combinatie van grimmigheid en erotiek zo goed samen te vatten.