Cézanne et moi

CÉZANNE ET MOI is een biografische vertelling van regisseur Danièle Thompson over de vriendschap tussen de Franse schrijver Émile Zola (1840-1902) en de post-impressionistische schilder Paul Cézanne (1839-1906). Daar waar Zola’s leven startte in een armoedig milieu met een krakkemikkig huis en op straat gevonden vogeltjes als avondeten, ging Cézannes leven hem voor de wind. Althans, tot aan hun jeugd. CÉZANNE ET MOI laat geleidelijk zien hoe Zola met zijn literaire werken alom gewaardeerd wordt in het negentiende-eeuwse Frankrijk en daarbuiten, terwijl Paul Cézanne zijn leven lang alsmaar blijft worstelen met zijn miskende schilderwerk.

Guillaume Canet (JEUX D’ENFANTS, THE BEACH) neemt de rol van Émile Zola op zich en zet een waardige performance neer die subtiel maar overtuigend het karakter schetst van de beroemde schrijver; wijs, volwassen en gelijktijdig ondoordringbaar. Het personage van Paul Cézanne, gespeeld door Guillaume Gallienne (YVES SAINT LAURENT, ME, MYSELF AND MUM), krijgt daarentegen meer diepgang doordat de verbitterde en stoïcijnse schilder explicieter trouw blijft aan zijn principes en zich kritisch opstelt tegenover het impressionisme dat destijds domineerde in de Franse schilderkunst.

Vluchtig als een Wikipediabezoek vliegen de muzen en vrienden van de beide Fransmannen voorbij; zo maken we kennis met Guy de Maupassant, Edouard Manet en Auguste Renoir. Het moge duidelijk zijn: we wanen ons in het romantische negentiende-eeuwse Zuid-Frankrijk en Parijs te midden van alle grote makers en schrijvers. Regisseur Thompson lijkt geen stellige of hoekige plotontwikkelingen te willen maken, maar laat de film matjes voortkabbelen als een rustig golfje op de Middellandse Zee omringd door kunstzinnige vrienden, flessen rode wijn en knapperig stokbrood.

Met dit als decor zien we het leven van Zola floreren en de onstuimige Cézanne vallen en opstaan. Laatstgenoemde neemt geen blad voor de mond en laat zich openlijk uit over de somberheid waarmee zijn tijdsgenoten schilderden en lijkt als l’enfant terrible in de schilderwereld alsmaar zoekende te zijn naar een pure en eerlijke vorm van kunst maken. CÉZANNE ET MOI biedt een intieme inkijk in de vriendschap tussen Cézanne en Zola, gevuld met nostalgie, hier en daar een grapje, rancune en broederschap.

“Kon ik maar schilderen zoals jij schrijft”, mompelt de sentimenteel bedroefde Cézanne. Hoewel deze zin de kern van de film duidt, doet de onevenredige ontwikkeling in de levens van Zola en Cézanne je op sentimenteel niveau niet veel. Dit is niet te wijten aan de acteurs die dat gevoel niet overtuigend weten over te brengen, maar vooral aan het het te dunne verhaal dat voorbij waait als een wind vol triviale en biografische feiten. Hierdoor is CÉZANNE ET MOI geen hoogvlieger die lang bijblijft, maar wel een rustige zit voor wie zich lekker wil onderdompelen in een warm negentiende-eeuws Frans bad.