Deliver Us From Evil

Aimabel. Zachtmoedig. Vertrouwenwekkend. Pastoor Oliver O'Grady komt over als de ideale belichaming van het goddelijke gezag. Maar zijn zachte stem en betrouwbare voorkomen gebruikte de Ierse pastoor om in Californië twintig jaar lang baby's, kinderen en hun moeders te misbruiken en te verkrachten.

Documentairemaakster Amy Berg zocht de inmiddels 61-jarige ex-pastoor op in Ierland, waar hij sinds 2000 na een gevangenisstraf weer vrij rond loopt. Ongehinderd praat O'Grady over zijn belaste verleden in deze verbijsterende film over een van de meest ontstellende pedofiliezaken binnen de katholieke kerk. De afgelopen twintig jaar is er sprake van een ware stortvloed aan rechtszaken in met name de Verenigde Staten, Zuid-Amerika en Ierland, die de katholieke kerk naar schatting al bijna anderhalf miljard euro aan schikkingen heeft gekost. Steeds meer slachtoffers durven de publiciteit op te zoeken om hun misbruik aan te kaarten.

En dat is precies wat DELIVER US FROM EVIL heeft voortgebracht en probeert te bereiken. Het taboe dat rust op misbruik door een vertegenwoordiger van de kerk, in de Verenigde Staten clergy abuse genoemd, is zo groot dat verreweg de grootste groep slachtoffers geen aanklacht durft in te dienen. Een psychologe verwoordt het in de documentaire als volgt: "Het psychologische aspect is voor deze gelovige mensen zo enorm zwaar, omdat ze in opstand moeten komen tegen de belichaming van het goddelijke." Amy Berg volgt in haar film vier slachtoffers van pastoor O'Grady, die de schaamte voorbij zijn en gerechtigheid willen. Als hun eigen parochie en bisdom zwijgen, besluiten ze naar het Vaticaan af te reizen om serieus te worden genomen.

Tussen de schokkende verhalen door praat O'Grady in Ierland heel open over wat er allemaal is gebeurd. Hij geeft toe dat hij zich seksueel voelt aangetrokken tot kinderen, maar dat hij daar sinds zijn arrestatie niets meer mee doet. Berg maakt zich tijdens deze gesprekken met de pastoor helaas soms schuldig aan te mooi gekadreerde en uitgelichte shots in een kathedraal, waarmee ze het onschuldige voorkomen van de veroordeelde pedofiel te sterk benadrukt. Zijn vriendelijkheid blijft de kijker nochtans de gehele speelduur parten spelen. Het is bijna onmogelijk om de wolf die de Ier in werkelijkheid is, onder de schaapskleren te ontwaren. Zelfs al krijg je tussen de interviews door een lawine van bewijzen aangeleverd.

De klap komt evenwel hard aan als maakster Amy Berg na een dik uur met de vier slachtoffers ineens beelden laat zien van een demonstratie waarin werkelijk tientallen mensen foto's van hun misbruikte kinderen meeslepen in een mars tegen O'Grady en het maskeren van zijn daden door de katholieke kerk. De voice-over vertelt dan dat de man met de zoete stem en de glinstering in zijn ogen naar schatting honderd kinderen en volwassenen heeft verkracht en misbruikt vanaf de leeftijd van negen maanden. Hoe dit mogelijk was? De leidinggevenden van O'Grady hebben hem na iedere aangifte van parochie naar parochie gestuurd waar hij met een schone lei weer opnieuw kon beginnen aan zijn monsterlijke activiteiten.

Als aartsbisschop Mahoney door een openbare aanklager wordt gevraagd waarom hij O'Grady na twee beschuldigingen van seksueel misbruik nog steeds niet uit zijn ambt ontzette, maar hem juist een nieuwe parochie toewees, antwoordde deze dat hij geen verband zag tussen de twee zaken, omdat het in het eerste geval om een klein jongetje en in het tweede geval om een klein meisje ging. Deze misschien wat weinig subtiele, maar zeer confronterende documentaire wordt daarmee veel meer dan een verslag van de in- en inslechte O'Grady, en is in de eerste plaats een belangrijke reportage over het bestaan van kindermisbruik binnen de katholieke kerk en de meedogenloosheid waarmee leden binnen de allerhoogste kringen van de kerk er alles aan doen om hun eigen hachje te redden.

Na zijn veroordeling tot een gevangenisstraf van veertien jaar, kwam O'Grady na zeven jaar weer vrij. Als hij over drie jaar vijfenzestig wordt, ontvangt hij een maandelijkse bijdrage van zeshonderd euro van de katholieke kerk omdat hij vroegtijdig uit zijn ambt is gestapt.