Human Flow

De Chinese kunstenaar Ai Weiwei schetst in deze ruim twee uur durende documentaire een beeld van de wereldwijde vluchtelingencrisis door te filmen in onder andere Irak, Iran, Afghanistan, Polen, Turkije en Brazilië. Weiwei beperkte zich daarbij niet door enkel te kijken naar de wereldwijde gevolgen; hij zoomt juist in op de mensen in de crisis. Hiervoor neemt hij zijn tijd, en dat werpt vruchten af. Door een enorme hoeveelheid mensen diepgaand te interviewen, waarbij het gesprek soms wordt afgewisseld met geluidloze close-ups van meerdere minuten, maakt hij de crisis tastbaar en de slachtoffers menselijk.

Weiwei gebruikt twee soorten beeldmateriaal: aan de ene kant professionele shots die bijna een Planet Earth-achtig karakter hebben, aan de andere kanten filmpjes van zijn telefoon, die hij filmde wanneer hij zelf in de kampen was, of wanneer hij meeliep met de lange tochten die de vluchtelingen soms moeten maken in de hoop een nieuwe thuishaven te vinden. Dit contrast zet ieder beeld kracht bij: van het gejuich wanneer er een overvolle rubberboot aankomt aan de kust van Griekenland, tot mensen die struikelend een rivier proberen over te steken terwijl fotografen ze in de weg staan voor een mooie foto van hun tocht.

De registrerende beelden en interviews worden afgewisseld met confronterende feiten over het wereldwijde probleem, waardoor de individuele vluchtelingen binnen de crisis worden plaatst. Op deze manier is Weiwei’s cirkel rond, en laat hij weinig onbesproken. Echter, deze volledigheid maakt de documentaire hier en daar langdradig. Je zou Weiwei ook kunnen verwijten dat hij niet ingaat op een concrete oplossing op het probleem dat hij zo vurig aankaart – maar dit zou voorbij gaan aan zijn boodschap.

Met HUMAN FLOW laat hij zien dat de vluchtelingencrisis een menselijke crisis is, en dat niet enkel de politiek hiervoor verantwoordelijk is. Hij legt zijn boodschap bij iedere burger neer en trekt het probleem los van de bestuurlijke laag. Hiermee hoopt Weiwei, zoals hij zelf heeft gezegd, iets los te maken bij de burger en hem te overtuigen van zijn eigen politiek activistische kracht. En met dit doel in gedachten, heeft Weiwei gedaan wat hij kon.