Somersault

Het Australische SOMERSAULT is een echte coming-of-age film. Dit genre kenmerkt zich door een dromerige periode van onschuld of losbandigheid, waarna de onvermijdelijk realiteitsschok volgt, die tot volwassenheid moet leiden. Recentelijk zagen we bijvoorbeeld in MY SUMMER OF LOVE hoe een jonge dromer aan het einde van de zomervakantie abrupt wordt teruggeworpen in de harde werkelijkheid. Of in STAND BY ME, wanneer aan het einde van de reis het teleurstellende besef doordringt dat niet het einddoel, maar de reis zelf het belangrijkste was. In SOMERSAULT, het debuut van Cate Shortland, ontvlucht het zestienjarige meisje Heidi de realiteit door van huis weg te lopen. In het dorp waar ze terechtkomt, maskeert ze haar onzekerheid door met iedere man mee te gaan die haar lief aankijkt en een biertje voor d'r bestelt.

Heidi neemt op haar vlucht van huis weinig meer mee dan een plakboekje met herinneringen, gedachten en uitgescheurde plaatjes. Ze is een typisch meisje van zestien dat leeft in het moment en primair reageert op alles wat ze tegenkomt. De behoefte aan liefde en aandacht is zo overheersend dat ze nooit nadenkt over de gevolgen van haar acties. Bijna transparant laat ze zich steeds opnieuw door haar omgeving beïnvloeden en kleuren. Ze weet wel dat sommige mensen slecht zijn van binnen, maar ze bouwt geen verdedigingsmuur om hen op afstand te houden.

Al op de tweede dag in het afgelegen plaatsje Jindabyne wordt ze verliefd op de nuchtere boer Joe. Hij houdt Heidi wijselijk op afstand, maar helpt haar uit medelijden aan een kamer in het dorp. Langzaam slaat zijn afhoudende gedrag echter om. Hun relatie staat in SOMERSAULT symbool voor Heidi's bewustwording van haar eigen, unieke identiteit. Terwijl Heidi er van overtuigd is de ware te hebben gevonden, is Joe in verwarring en twijfelt aan alles. Daar waar zij overal onnadenkend op af stormt, is Joe de aarzelende man die niet voor zijn gevoelens durft uit te komen. Onder haar invloed wordt hij geleidelijk eerlijker en communicatiever. Op haar beurt komt Heidi er achter dat haar ongeremde en promiscue gedrag haar eigen ontwikkeling in de weg staat.

Heidi maakt een reis die eindigt zoals hij begon, als een salto ('somersault') waarbij ze tussendoor in Jindabyne over de kop gaat. Haar leven moet even totaal op losse schroeven komen te staan om haar coming-of-age mogelijk te maken. Shortland haalt alles uit de kast om Heidi's leven in het dorpje zo dromerig mogelijk weer te geven en dit gegeven kracht bij te zetten. Kleurenfilters geven de scènes een rode of blauwe kleur, die overduidelijk en tot vervelens toe het uiten van emoties verbeelden. Daarnaast wordt op het irritante af gebruik gemaakt van slow-motion en buitensporig drankgebruik, om de escapistische roes weer te geven.

In SOMERSAULT ligt alles er gewoonweg te dik bovenop om echt aangrijpend te worden. Dieptepunt van de overdadige symboliek is de scène waarin Heidi met rode (!) wantjes in slow-motion door een kil landschap loopt en ze ineens een jongetje met Aspergersyndroom (een autistische stoornis die het uiten en interpreteren van emoties bemoeilijkt) op een trampoline ziet springen. Shortland heeft haar debuut doordrenkt met dergelijke, veel te voor de hand liggende verwijzingen.

Tot een echt slechte film leidt dit overigens niet, want er is een aantal sterke punten aan te wijzen. Cate Shortland focust bijvoorbeeld heel gericht en zonder af te dwalen op Heidi en schuwt moeilijke thema's niet. Ze durft te kiezen voor een film die naar het einde toe steeds zwaarder wordt, omdat de personages zich steeds bewuster worden van hun beperkingen. Somersault beschikt verder over een sterke cast en goede muziek. Uiteindelijk schort het simpelweg aan genoeg originele ideeën om dit al vaak verfilmde thema boeiend te houden. Ondanks de verrassende prijzenregen die de film ten deel viel in thuisland Australië, is SOMERSAULT vooral een aardig debuut van een veelbelovend regisseur.