Clara Sola

Vroeg op de avond toont een kleine televisie in de woonkamer een kleffe, sexy scène van een soapserie. De acteur en actrice omhelzen elkaar en zoenen innig. De onschuldige beelden winden de veertigjarige Clara duidelijk op. Nog net op tijd weet ze haar vingers bij haar kruis vandaan te halen voordat zij onaangekondigd door haar conservatieve moeder bij de televisie wordt weggetrokken. Haar jongere nichtje mag ongestoord verder kijken.

Het is een van vele scènes die aantonen dat de verstandelijk beperkte Clara anders is. Sinds zij ooit de heilige maagd Maria heeft ontmoet “werkt ze voor God,” zoals haar moeder zou zeggen. Deze gebeurtenis maakt van Clara ongewild een lokale heilige. En de plek waar zij woont een bedevaartsoord. Voor zieken en gelovige fanatici is ze een godsgeschenk met helende krachten. Voor Clara en haar familie een religieuze attractie.

Het speelfilmdebuut van de Costa Ricaans-Zweedse filmmaker Nathalie Álvarez Mesén gooit hoge ogen op verschillende internationale filmfestivals zoals het IFFR, Film Fest Gent en ook Cannes. Ook staat CLARA SOLA hoog op allerlei lijstjes waarvan je als beginnend filmmaker graag wil dat je film op staat. Dat is fraai voor een op het oog intiem plattelandsdrama. Met weinig middelen vertelt het gevoelige CLARA SOLA een eigenzinnig verhaal over verzet en geloof. Over geloven in je éigen geloof, niet in dat van iets of iemand anders.

Op dat kalme maar saaie platteland loopt Clara meer en meer tegen haar eigen grenzen aan. Die zijn niet langer alleen fysiek, zoals de paarse linten die rondom het huis hangen en Clara eraan helpen herinneren niet verder weg van huis te lopen ondanks de vrije doorgang, denk aan Buñuels EL ÁNGEL EXTERMINADOR. Nee, het zijn vooral de menselijke verlangens die op hol slaan. Haar drang naar vrijheid, autonomie en seks groeit met de minuut. Want wat doe je wanneer je heilig bent verklaard door de buitenwereld maar tegelijkertijd je eigen menselijke driften nauwelijks meer kunt temmen?

Clara, die altijd zo gesloten en nederig is geweest, probeert onder het goddelijke juk vandaan te komen. Stapsgewijs geeft Álvarez Mesén het stille personage meer stemgeluid; shot na shot, scène na scène. Clara wil van alles, maar mag niets: God zal haar beschermen, niet de wetenschap! Make-up is niks voor haar! En er wordt al helemaal niet gedanst! Het is de lange optelsom van al deze voorvallen, de een overtuigender uitgewerkt dan de ander, die Clara’s ommekeer in gang zet.

Het pad dat ze besluit te bewandelen is hobbelig en onbekend. Dat merk je aan alles: haar wereldvreemde blik, veelzeggende lichaamshouding -actrice Wendy Chinchilla Araya is van huis uit danseres- en sociale gebreken springen in het oog. Clara blijft een eigenzinnig personage. Toch zijn het ook bewijzen dat ze simpelweg van vlees en bloed is. Beschouwt ze zichzelf dan niet meer als goddelijk? In ieder geval niet meer als een sacraal object. Ze wil bovenal mens zijn, en zich onder de mensen begeven zoals Jezus Christus dat toch ook deed? Met de blik op oneindig verbrandt ze langzaam haar schepen. Of, om met de taal van Clara te spreken, staat ze langzaam weder op.